| Opdrachtgever | Staatsbosbeheer |
|---|---|
| gemeente Ameland | |
| Ontwerp | 2019-2021 |
| Aanleg | 2020-2021 |
| Oppervlakte | 275 hectare |
Hagedoornveld Zwanewaterduinen Ameland
Midden op Ameland liggen het Hagedoornveld en de Zwanewaterduinen. Door recreanten en eilanders een intensief gebruikt natuurgebied. Het fietspad door het gebied, de enige noord-west verbinding, stond regelmatig onder water. Bijkomend probleem is dat het natuurgebied zijn diversiteit in begroeiing kwijtraakt, door stikstofafzetting in de bovenste laag van de bodem. Deze opgaven waren de aanleiding om het natuurgebied integraal onder de loep te nemen. Uitgangspunt is om te bouwen met de natuur. Geen kunstmatige oplossingen maar oplossingen waar zowel de natuur- en landschappelijke waarden, als de routes en voorzieningen een positieve impuls krijgen. In overleg met Amelanders en verschillende partijen heeft Le Far West in opdracht van Staatsbosbeheer en gemeente Ameland gewerkt aan een plan om dit natuurgebied mooier, rijker en toekomstbestendig te maken.
Meer informatie is te lezen op: www.hartvoorameland.nl
Ontwerp
Het Hagedoornveld is een laaggelegen nat gebied, met een grote soortenrijkdom. Zwanenwaterduinen is een binnenduingebied. Alhoewel ze gescheiden zijn door een stuifdijk zijn ze te beschouwen als één gebied. De gemeente had een aantal voorwaarde voor het plangebied. Zo moest er voldoende draagvlak zijn, ruimte voor verbinding voor fietsers, mountainbikers, ruiters en menners, een altijd droog fietspad en een aantrekkelijk gebied voor bewoners en recreanten.
Met inbreng van betrokken eilanders heeft het ontwerp eind januari 2020 zijn definitieve vorm gekregen. In het ontwerp is gebouwd met de natuur. Er zijn geen keiharde dijken aangelegd, maar zachte oplossingen die de natuur dynamisch maken en niet tegenwerken. Hierdoor verdwijnt onder andere de wateroverlast zonder de natuurlijke hydrologie aan te tasten. Er is ruimte gecreëerd voor een verbindingsroute van oost naar west. Het fietspad ten noorden van het Hagedoornveld wordt enkele tientallen meters verplaatst naar de hoger liggende duinen. Fietsers hebben straks een wijds uitzicht over de verschillende landschappen. Hetzelfde geldt voor de wandel-, men-, en ruiterroutes. Zo kunnen ze de natuur en het landschap op hun allermooist zien.
Uitzichtpunten
Langs de verschillende routes zijn meerdere uitzichtpunten. De ontstaansgeschiedenis van het gebied en de cultuurhistorische elementen zijn belangrijke uitgangspunten voor het inrichten van de uitzichtpunten. De uitzichtpunten zijn zo gepositioneerd dat de verschillende landschapstypen te beleven zijn. Het verhaal van het gebied kan zich ontvouwen en draagt hiermee bij aan de bewustwording van de natuurkrachten in het gebied die gestuurd worden door de mens. Deze ‘hand’ levert een zeer gevarieerd en biodivers gebied op waar voor verschillende gebruikers een scala aan mogelijke belevingservaringen wordt geboden.
participatie: presentaties, excursies en schetsen
Gemeente Ameland, provincie Fryslân, Staatsbosbeheer, Wetterskip Fryslân, Rijkswaterstaat en Le Far West zetten in 2019 gezamenlijk de schouders onder het project, waarbij men rekening moest houden met een complex uitgangspunt van verschillende belangen en meningen. Aan de hand van presentaties, excursies en schetsen is er gedeeld hoe het Hagedoornveld en de Zwanenwaterduinen er in de toekomst uit zouden kunnen zien. Veel Amelanders waren betrokken bij de plannen. Tijdens dit participatieproces zijn de belangen van de betrokkenen meegenomen in het ontwerp.
Het eiland met zijn inwoners is vanuit de historie zelfvoorzienend. Uitgangspunt is daarom steeds geweest om zoveel mogelijk door eilanders zelf te laten realiseren en eiland-eigen materiaal te gebruiken.
